Sýnav stresi mi? Gelecek kaygýsý mý? Aile baskýsý mý?

Ailenin Sahip olduðunu Yüksek Motivasyon her zaman öðrenci için faydalý mýdýr?

Ailelerin sahip olduðu yüksek motivasyon her zaman baþarýya yol açmaz, bazý öðrencilerin özgüvenini zedeleyebilir. Yüksek motivasyonu olan anne babalar çocuklarýnýn hep daha baþarýlý olmalarýný isterler. Bu durumda çocuk sürekli kendisini kanýtlama çabasýna girer. Anne babanýn onayýný almak için sürekli bir þeyler yapar, kendisini kanýtlamak için olduðundan daha büyük, daha iyi, daha baþarýlý görünmeye çalýþýr, kendi isteklerini göz ardý edip ailesinin istediði mesleði seçebilir. Bu durumda çocuk baþarýlý olmaya deðil de anne babasýný tatmin etmeye odaklanmýþtýr. Yüksek motivasyonu olan anne babalar farkýnda olmadan çocuklarýna zarar verirler, bu nedenle ailenin motivasyonu gerçekçi olmalý, çocuktan yapabileceði kadarý beklenmelidir. Bu noktada önemli olan husus, çocuðun içsel motivasyona sahip olmasýdýr. Hepimiz dýþarýdan kontrol edilmek yerine kiþisel özerkliðe, özgür iradeye ve kiþinin kendi davranýþlarýný kendisinin seçtiðini hissetmeye yönelik içsel bir ihtiyaca gereksinim duyarýz. Seçim, kontrol duygusunu hissetmedeki en gerekli öðedir. Önüne seçimler sunulduðunda insanlar, belirsiz seçenekler arasýndan seçim yapmayý deðil anlamlý bir karar vermek için gereken bilgiye sahip olmayý isterler. Eðer bir seçim yapýldýktan sonra ortaya kýsýtlamalar çýkacaksa, çocuklar da ayný þekilde o seçimden pek fayda saðlamazlar. Þüphesiz ki her anne-baba okulda çocuðunun baþarýlý olmasýný ister. Okul baþarýsýnda eðitim sistemi, okul, müfredat, öðretmen gibi faktörlerin yanýnda çocuðun kapasitesi, istekli oluþu ve çalýþmasý da önemlidir. Bunun yanýnda anne-baba da kendi üzerine düþeni yapar, çocukla ve öðretmenleriyle iyi diyalog içinde olup çocuðun bireysel farklýlýklarýna göre ihtiyaçlarýný karþýlarsa baþarý da o oranda yükselir.

Anne - Babalar için Çocuklarýn Okul Baþarýsýný ve Ýçsel Motivasyonunu Arttýrmaya Yönelik Öneriler

• Çocuða sorumluluk duygusu verilmesi becerilerinin ortaya çýkmasýný saðlar. Bu nedenle yaþýna, uygun yapabileceði görevler verin, sorumluluk duygusunu arttýrmaya çalýþýn.

• Çocuðunuza öðüt vermek yerine alternatif çözüm yollarý veya seçim hakký sunun.

“Akþamlarý kitap oku” veya “artýk ders çalýþ” demek yerine; “ne tür bir kitap okumak istersin?, önce matematik mi Türkçe mi çalýþmak istersin?” Þeklinde soru sorarak seçim hakký sunabilirsiniz. Öðrenci iki seçenekten birini seçme zorundalýðý hissedip, özerklik duygusu geliþecektir.

• “Yapýcý” geribildirimler verin. -meli -malý kelimeleri dikkatli kullanýlmalý.

"Bu yýl mutlaka kazanmalýsýn" türünden zorunluluk ifade eden cümleler öðrencinin kaygýsýnýn artmasýna neden olmaktadýr. Bu tür zorunluluk ifade eden sözleri mümkün olduðunca az kullanmaya çalýþýn.

“Artýk netlerini yükselt” demek yerine; geçtiðimiz ay yapýlan deneme sýnavlarýndaki netlerin daha yüksekti, ama düþtüðünü fark ediyorum. Bunun tekrar ayný þekilde olmamasý için bir dahaki sefere ne yapabilirsin/yapabiliriz?” þeklinde ona yardýmcý olabileceðinizi anlatan cümleler kullanabilirsiniz

“Çok az ders çalýþýyorsun o yüzden ders notlarýn düþtü.” demek yerine, “Bugünlerde çabaladýðýnýn farkýndayým, daha baþarýlý olabilmen ve ders notlarýnýn yükselmesi için daha farklý neler yapabiliriz?”

• Çocuðunuza amaç ve hedef belirlemesinde yardýmcý olun

• Huzurlu ortamýn çocuðun performansýný olumlu bir þekilde arttýracaðýný unutmayýn.

“Üzerinde konuþtuðumuz þey hakkýnda biraz daha düþünmeni isterim. Daha sonra/yarýn/uygun olan baþka bir zamanda bir araya gelip üzerinde daha fazla konuþabiliriz”

• Çocuðunuza yapabileceðiniz en büyük yardým ilgi ve yetenekleri doðrultusunda onu yönlendirmektir. Ýlgi ve yeteneklerini keþfedebilmesi için ona rehberlik edin.

• Kontrolcü yaklaþým yerine destekleyici yaklaþýmý benimseyin.

“Bazen bilgisayar oyunlarý oynamak çok eðlenceli olabilir, ama son zamanlarda bu durumun seni olumsuz etkilediðini düþünüyorum. Bu gözlemimi seninle paylaþmak istedim, bu konu hakkýnda sen ne düþünüyorsun? ”

• Bir sonraki sýnava odaklanmalarýna yardýmcý olun.

• Çocuðunuzun geleceði konusundaki endiþeleriniz çocuðunuza yansýr.

Bu nedenle öncelikle aileler kaygýlarýný azaltmaya çalýþmalýdýrlar. Kaygý gelecekle ilgili seyredilen olumsuz bir filmi andýrýr. Ve bu filmin sonu her zaman için felaketlerle biter. Yoðun kaygý yaþayan kiþiler geleceði düþünmekten, bugünü kullanamazlar. Sizin sýnav sonucu ile aþýrý meþgul olmanýz, çocuðunuzun da bu yönde meþguliyetini artýracaktýr. Çocuðunuza yardýmcý olmak için çocuðunuzun bugünkü yaptýklarý ile ilgilenebilirsiniz.

Eðer bir çocuk sürekli eleþtirilmiþse; kýnama ve ayýplamayý öðrenir. Kin ortamýnda büyümüþse; kavga etmeyi öðrenir. Alay edilip, aþaðýlanmýþsa; sýkýlýp utanmayý öðrenir. Devamlý utandýrýlarak terbiye edilmiþse; kendini suçlamayý öðrenir. Hoþ görü ile yetiþtirilmiþse; Sabýrlý olmayý öðrenir. Desteklenip, yüreklendirilmiþse; Kendine güven duymayý öðrenir. Övülmüþ ve beðenilmiþse; Takdir etmeyi öðrenir. Haklarýna saygý duyularak büyütülmüþse; Adil olmayý öðrenir. Güven ortamý içersinde yetiþmiþse; Ýnançlý olmayý öðrenir. Kabul ve onay görmüþse; Kendini ve insanlarý sevmeyi öðrenir. Aile içinde dostluk ve arkadaþlýk görmüþse; Bu dünyada mutlu olmayý öðrenir.

DOROTHY NOLTE

Kaynakça:
http://www.turkpdristanbul.com/cocugu-sinavlara-hazirlanan-velilere-oneriler/
https://www.irishtimes.com/news/education/exams-advice-for-parents-how-to-support-your-son-or-daughter-1.2234797
https://youngminds.org.uk/find-help/for-parents/parents-guide-to-support-a-z/parents-guide-to-support-exam-time/