Pi gününde neler yapılıyor? Pi Günü nasıl ortaya çıktı? Pi gununu kim buldu?

π Pi sayısı ( π ), bir dairenin çevresinin çapına bölümü ile elde edilen irrasyonel matematik sabiti'dir. ismini, Yunanca çevre (περίμετρον) sözcüğünün ilk harfi olan π den alır. Pi sayısı, Arşimet sabiti ve Ludolph sayısı olarak da bilinir. 

π 3,1415926535897932384626433832795028841971693993751058209749445923078164 olarak sonsuza uzanır.

Pi Günü ve Pi Haftası Nedir?

Pi sayısının yaklaşık değeri olarak kabul edilen 3.14 değerinin Avrupa tarih sisteminde işarat ettiği 3. ay 14. gün kısaca 14 Mart ve takip eden hafta Pi Günü ve Pi Haftası olarak kabul görmüştür.

Bu hafta kapsamında; matematiğe gönül vermiş kişi ve kurumlar çeşitli etkinlikler gerçekleştirerek yeni matematik tutkunlarının yetişmesine destek olur.

Pi Haftasında Hangi Etkinlikler Yapılabilir?

Genellikle π şeklinde pasta, kurabiye ya da π ile süslenmiş gıdalar ile yapılan eğlenceler, π patates baskları, yine π baskılı kıyafet ve kupaların hazırlandığı etkinlikler dikkat çekmektedir. Bunların dışında ise aşağıdaki etkinlikler tercih edilebilir.

Pi Maratonu

Bir çeşit oryantining oyunu olan Pi Maratonu en az üç kişiden oluşan ekiplerle oynanır. Her ekip başlangıç noktasında birer soru barındıran pusulalar alır. Bu soruları çözen grup; pusulanın işaret ettiği veya yönlendirdiği öğretmen/denetçi ya da hakemi bularak cevabı verir. Doğru cevap karşılığında yeni bir pusula alan ekip diğer soruyu çözerek daha farklı bir lokasyondaki hakeme ulaşır. Bu şekilde en çok soruyu en kısa sürede tamamlayan veya son hedefe ilk ulaşan ekip maratonu kazanır.

Pi Ezberleme Yarışması

3,1415926535897932384626433832795028841971693993751058209749445923078164 olarak devam eden sayının en çok basamağını ezberleme yarışmasıdır.

Pi Yılanı

Pi sayısının bilinen kısmının sayılarından oluşan ve her bir sayıyı tek hane olarak barındıran kartlar dağınık olarak bırakılır. Ekip ya da yarışmacılar 314 sn içerisinde en uzun ve kesin rakamı tamamlamaya çalışır. Doğru kısmı en çok saptayan ekip ya da yarışmacı hediye kazanır.

Gel Pisi Pisi

ilk hecesi Pi yani Pi ile başlayan kelimelere / eylemlere en çok örnek veren yarışmacı hediye kazanmaktadır. En çok kullanılan kelimeler : Pilav, piyaz, piyade, pide, piza, pirana, pin, pislik, pirinç, pike, pimaş, pimapen, pisagor, pist, pire, pil, pilot, pineklemek, pimpirikli, pişman, pişmanlık, pişmaniye, pinterest, piko, pikolo, pinokyo, pinti, pinpon, pinomatik, piyes, piskopos.

pimpiriklenmek, pişmaniyecilik, pimpiriklenme, pipiriklenmek, pirelendirmek, pipiriklenme, pirelendirme, piskoposhane, piyangoculuk, pimpiriklik, pintileşmek, pisboğazlik, piskoposluk, pislikçilik, pişiricilik, pişmaniyeci, piyanoculuk, piyasacilik, pikajcilik, piknometre, pimpirikçe, pimpirikli, pineklemek, pintileşme, piramitçik, pirelenmek, pirogravür, pirzolalik, pişirilmek, pişirimlik, pişpirikçi, piyangosuz, piyazcilik, piyazlamak, pizzacilik, pi*leşmek, pidecilik, pikoculuk, pinekleme, piramidal, piramitli, piramitsi, pirekapan, pirekiran, pirelenme, pirometre, pirometri, pislenmek, pisleşmek, pisletmek, pislikçil, pişiriliş, pişirilme, pişirtmek, pişkinlik, pişmaniye, pişmanlik, piyangocu, piyangolu, piyazlama, pi*leşme, pi*sinek, piknikçi, pilavlik, pilotluk, pimpirik, pintilik, pirifani, pirinçsi, piroksen, piromani, pirosfer, pirpirim, pisboğaz, pisipisi, piskopos, pislemek, pislenme, pisleşme, pisletme, pislikçi, pistonlu, pişirgeç, pişirici, pişirmek, pişirtme, pişkince, pişpirik, pitikare, pitoresk, pityalin, piyanist, piyanocu, piyasaci, pigment, pikajci, pilisiz, pilotaj, piramit, piraziz, pireler, pirpiri, pirsing, pirüpak, pirzola, pisleme, pisuvar, pişeğen, pişekar, pişirim, pişiriş, pişirme, piyango, piyazci, pizolit, pizzaci, pianta, pi*lik, pi*uta, pideci, pideli, pijama, piknik, pikocu, pikolo, pilaki, pilili, piling, pinhan, pinpon, pirana, pireli, pirina, pirinç, piruhi, piryol, pislik, piston, pişdar, pişkin, pişman, pişmek, piştov, piyade, piyale, piyano, piyasa, piyata, piyore, pigme, pikaj, pikap, piket, pilav, piliç, pilli, pilot, pinel, pines, pinti, pipet, pirit, pisik, pisin, pişek, pişik, pişim, pişme, pişti, piton, piyan, piyaz, piyes, piyon, pizza, pide, pike, piko, pili, pi², pipo, pire, pisi, pist, pişi, pişt , pi*, pik, pil, pim, pir, pis  

😃

Pi Sayısının Basamak Değeri Ne Zaman Güncellendi?

2021 yılının Ağustos ayında; University of Applied Sciences of the Grisons, π'yi 62.831.853.071.796 basamak olarak hesaplayarak önceki rekora 12,8 trilyon yeni basamak eklemiş oldu.. Bir terabayt RAM ve 510 terabayt disk alanına sahip yüksek performanslı bir bilgisayar kullanılarak yapılan bu hesaplamnın tamamlanması 108 gün 9 saat sürdü.

Mart 2019'da Google Cloud çalışanı Iwao Emma Haruka, y-cruncher adındaki programla π değerini 31.415.926.535.897 basamak olarak hesaplamıştı. Daha sonra 2022'de pi'nin 100 trilyon basamağı hesaplanarak dünya rekoru kırılmış oldu.

π'nin hesaplanmasının tarihi, antik çağlara kadar uzanan uzun ve büyüleyici bir tarihtir. π, bir dairenin çevresinin çapına oranıdır ve irrasyonel bir sayıdır, yani iki tam sayının kesri olarak ifade edilemez. Aynı zamanda aşkın bir sayıdır, yani rasyonel katsayılara sahip herhangi bir polinom denkleminin çözümü olamaz.

π'nin en erken tahminlerinden bazıları, bir dairenin alanını veya çevresini tahmin etmek için çeşitli yöntemler kullanan eski Babilliler, Mısırlılar, Sümerler ve Çinliler tarafından yapılmıştır. 3 ile 3.16 arasında değişen değerler elde ettiler. Pi'nin ilk titiz hesabı, antik dünyanın en büyük matematikçilerinden biri olan Syracuse Arşimet (MÖ 287-212) tarafından yapıldı. Bir çemberin etrafına düzenli çokgenler çizmeyi ve çevrelerini hesaplamayı içeren, tükenme adı verilen bir yöntem kullandı.

Diğer birçok matematikçi ve bilim adamı yüzyıllar boyunca sonsuz seriler, sürekli kesirler, aritmetik-geometrik ortalamalar ve Monte Carlo yöntemleri gibi farklı teknikler kullanarak π'nin hesaplanmasına katkıda bulunmuşlardır.

Bazı önemli isimler arasında:

• pi'yi yedi ondalık basamağa kadar hesaplayan Zu Chongzhi (429–501)
• pi için sonsuz çarpım formülünü türeten François Viète (1540–1603)
• pi'yi 100 ondalık basamağa kadar hesaplayan John Machin (1680–1751)
• pi için hızla yakınsayan birçok diziyi keşfeden Srinivasa Ramanujan (1887–1920)

ve bir masa tipi hesap makinesi kullanarak pi'yi bir milyon ondalık basamağa kadar hesaplayan John Wrench (1913–1990), isimleri öne çıkmaktadır.

Bugün bilgisayarlar, Chudnovsky algoritması, Bailey - Borwein - Plouffe formülü ve y-cruncher programı gibi algoritmalar kullanarak π'nin trilyonlarca basamağa kadar hesaplanmasını sağladı. Bu hesaplamalar esas olarak bilgisayarların performansını ve güvenilirliğini test etmek ve dünya rekorları kırmak için yapılır. Bununla birlikte, çoğu pratik amaç için, π'nin yalnızca birkaç basamağı yeterlidir 😊.