Bu sayfa büyük oranda yabancı dil (TR) ile hazırlanmış bilgi içermektedir.
This page contains mostly foreign language (TR) information.
Diese Seite enthält überwiegend fremdsprachige (TR) Informationen.
Astigmatizma

Gözün ön kısmında yer alan kornea tabakasında oluşan şekil bozuklukları nedeniyle meydana gelen göz kusuruna astigmat ya da bilimsel adıyla astigmatizm adı verilir. Kornea gözün en ön kısmında yer alan ve gözü dış etkilerden korurken, ışığın da göze sağlıklı ulaşmasını sağlayan tabakadır. Bu tabakada oluşan hasarlar ve doğuştan gelen şekil bozuklukları nedeniyle de astigmatizma görülmektedir.

astigmatlı göz astigmatizm png

Astigmat olan göz nasıl görür?

Kornea şeklinin bozuk olması nedeniyle ışık doğru şekilde kırılmaz ve retinada oluşan görüntü bu nedenle bulanık ve sluetlidir. Kısacası net olmayan ve bulanık bir görme söz konusudur. Astigmatizma iki farklı türe sahiptir ve düzenli - düzensiz olarak iki kategoride incelenir. Düzenli astigmatizma gözlük, kontakt lens ve implant lens ile tedavi edilebilir. Ama düzensiz astigmat için kesin bir çözüm şu andaki teknoloji ile mümkün değildir.

astigmat türleri

 

 


👩‍🎓 Bu kısımdan sonrası detaylı bilgiler içermektedir.


 
Astigmatizma Neden Olur?

Astigmat ülkemizde genellikle genetik nedenlerle doğuştan görülen bir rahatsızlıktır. Bunların dışında enfeksiyon ve travma (darbe, hasar ve bilinçsizce yapılan eylemler) nedeniyle oluşabilir. Doğuştan gelen astigmatizma ile birlikte miyop ve hipermetrop gibi rahatsızlıklara sık rastlanmaktadır. Sonradan oluşan astigmatizma içinse göze alınan darbeler, bilinçsiz kullanılan damlalar, ışına maruz kalma, iltihabik hastalıklar ve benzeri sağlık sorunları neden  olabilir.

Sebepleri üzerine detaylı olarak eğilmeden önce patofizyolojisi ve türlerine bir göz atalım. Patafizyoloji hastalık olarak adlandırılamayan anomal sendrom veya fiziki, biyokimyasal ya da işlevsel bozuklukların tanımlanması için kullanılan terimdir.

astigmat türleri

Patofizyolojik açıdan astigmatizma

Göz küresini incelemek için hayali dikey meridyen ve yatay eksenlere ayıracak olursak ki ☝️ yukarıda paylaşmıştık, konuyu daha net anlayabiliriz.

Düzenli astigmatizma : gözün en dik ve en düz meridyenleri yani ana meridyenlerin duruşu normale nispeten daha düz ve daha diktir. Bu duruma uygun üç farklı tanı söz konusudur.
Bunlar :

  • Kurallı astigmatizma ana meridyenin en dik olduğu durumlardır. Yatık durumdaki Rugby topuna benzer 🏈
  • Kural dışı astigmatizma ana eksenin end dik olduğu durumlardır. Bu da Rugby topunun dik durduğu hale benzer.
  • Eğik astigmatizma ise en dik meridyen 120° ile 150° arasında ya da zıttı durumlarda 30° ile 60° arasındadır.

Düzensiz astigmatizma : meridyen ve eksenler dik değildir ve oval değişiklikler gösterir.

Astigmatizma Türleri ve Tedavisi

Düzensiz astigmatizma aslında; korneanın incelmesi ve dikleşmesi nedeniyle olur. Birbirine dik ve paralel meridyenler olmadığı için ışık/görüntü düzgün odaklanamaz ve öoklu odak oluşur. Bu durumda görüş kalitesi ve netlik çok düşüktür. Ne yazık ki gözlük, lens ya da implantlarla bile yüzde yüz netlik sağlanamayabilir. Yapısal değişiklik sürekli olarak değişebilir ve nominal bir durum olmayabilir.göz

Düzenli astigmatizma görüntü iki ayrı düzlemde birbirine dik iki dikey çizgi şeklinde oluşur. Bu tür astigmatlar silindirik mercek, gözlük, lens, lasik - lazer ve implant ile düzeltilebilir. Düzenli astigmatizma optik kusurlar açısından beşe ayrılır :

  • Basit hipermetyop astigmatizm : bir meridyen emmetrop yani normalken diğeri ise hipermetroptur.
  • Basit miyopik astigmatizm :  bir meridyen normal yani emmtropken diğer meridyen miyoptur.
  • Bileşik hipermetrop astigmatizm : her iki meridyen de hipermetroptur ve dereceleri farklıdır.
  • Bileşik miyop astigmatizm :  her ikisi de farklı derecelerde miyoptur.
  • Karışık (mikst) astigmatizm : bir meridyenin hipernetrop iken diğerinse miyop olması durumudur.

 

Astigmatizm Belirtileri Nelerdir?

Astigmat durumu olan bireyler çoğu zaman bu durumun farkında olmayabilirler, bu nedenle göz muayenesi ile saptanan bir durumdur. Astigmatizm olanlarda bulanık görme, netleşemeyen veya odaklanamayan görüntüler, gece görme zorluğu (retinitis pigmentosa / tavuk karasına benzer durumlar) , göz yorgunluğu, gözü kısma isteği ya da istemsizce kısarak bakma, göz tahrişi ve bu sebeplere bağlı olarak göz ve baş bölgesinde ağrılar.

 

Sizlerden gelen sorulara uzman ve hasta yanıtları :
Burada yer alan güncel bilgiler ne kadar kesin ya da ne kadar tartışmalı olursa olsun asla bağlayıcı bir yönü yoktur. Buradaki bilgiler sadece fikir edinmeniz için paylaşılmaktadır. Hasta dosyanızı oluşturan ve sizi muayene eden hekimin (Oftalmoloji uzmanı) beyan ve önerileri esastır.

Astigmat ilerler mi?

Astigmatizm normal şartlarda ilerlemez. Ama türüne göre ve gözdeki diğer kusurlara bağlı olarak ilerleyebilir. Düzenli astigmat için verilen 0,25° / 1° (derece) numara arasında olan gözlüklerin yüze tam oturması, odak ve göz aralıklarının nizami olması önemlidir. Gözlük camları düzenli olarak temizlenmeli ve çizilmemiş olması önemlidir.

 

Bilgisayar kullanmak astigmat yapar mı?

Bilgisayar ekranındaki ışıma va kalitesiz monitorler, kullanım bozuklukları, en az 10dk mola vermeden 30dk dan uzun kullanımlar korneaya zarar vermektedir ama astigmat ile ilişkisi tam olarak var denilemez, tam tersine başka göz sorunlarını tetikler. Televizyon, telefon, tablet, monitörler gibi tüm ışık kaynakları, lazer aydınlatmaları, led lambalar, kaynak makineleri, projeksiyon cihazları ve yüksek ışık kaynakları gibi güneş de korneanın saydamlığına, gözde bulunan reseptörlerin ölmesine, sulanmaya bağlı olarak enfeksiyonlara ve doğal olarak görme kayıplarına neden olur. Bu durum görme yeteneği yüksek, çok sağlıklı göz ve sinir yapısına sahip sağlıklı yaşayan insanlarda çok yavaş ilerlerken, daha zayıflar için çok hızlı gerçekleşir.

 

Motosiklet kullanmak astigmat yapar mı?

Kask ya da koruyucu gözlük kullanmadan üstü açık araç kullanma, paraşüt, kokpitsiz planör/uçak, deltakanat gibi araçların yanı sıra motosiklet, bisiklet vb araçları kullanmak korneayı toz ve hava basıncına maruz bırakır. Kornea kalınlığına göre bu süreç hızlı ya da senelere yayılan bir zaman alabilir. Sonuçta kornea hasarı astigmatizm için bir sebeptir.

 

Astigmat katarakt yapar mı? Kör olur muyum? Astigmatın en kesin çözümü nedir?

Astigmatizmin katarakt yaptığına yönelik net bir bulgu yoktur. Işık kırılmaları, hüzme ve ışımalar nedeniyle merceği bozduğu ön görülen bir durumdur, ama kesinliği yoktur. İleri astigmatizm kornea nakli ile çözülebilmektedir ama bu da ilk cümle kadar muamma barındırır. Çünkü gözdeki diğer sorunların yanı sıra kornea nakli yaygın bir tedavi sayılmaz.

 

Astigmat kusuru (halk arasında bilinen adıyla) LAZER tedavisi ya da katarakt amaliyatında kullanılan implant lensler ile tedavi edilebilir mi?

Eğer astigmatizm türü "Düzenli" ise evet, hatta gözlük yerine bu öneriyi sunan doktorlar olabilir. Fakat her ameliyat gibi riskleri vardır ve unutmayınız ki implantlar kalıcıdır. İleride oluşabilecek sorunlarda müdahale şansını düşüren bir durum söz konusu olabilir.

 

Katarakt ameliyatı astigmat yapar mı?

Düzenli astigmatizm katarakt ameliyatı sonrası yüksek oranda düzeltilir. Katarakt ameliyatı astigmat yapmaz ama ameliyat sonrası enfeksiyon nedeniyle ya da bazı durumlarda oluşabilen ödemin sürekliliği ve ameliyat travması sonucu göze yapılan müdahaleler nedeni ile astigmatizm oluşabilir. Bu durum tartışmalıdır ama bu sorunu yaşayan hastalar mevcuttur.
 

Katarakt ameliyatı sonrası ikinci katarakt denilen şey astigmat mıdır?

Hayır. İkinci katarakt olarak adlandırılan olay; kirlenen göz zarının temizlenmesi için yapılan ameliyatın türüne bağlı olarak istenilen ikinci bir müdahaledir. (lazer ile cilalama şeklinde satışı yapılan işlem YAG Lazer Kapsülotomi) . Doğal göz merceği yerine konulan implant lenste tekrar katarakt oluşma olasılığı yoktur.

 

Katarakt sonrası astigmat devam eder mi?

Hem evet hem hayır. Katarakt ameliyatı sonrası astigmatizmin tamamen ortadan kalkması beklenilen bir durumdur. Ama genelde mono fokal lensler (sadece yakın, sadece uzak) kullanılmak zorunda kalındıysa ne yazık ki başka göz problemleri de mevcut demektir. Doktorunuzun katarakt ameliyatı öncesi size kesin bir yanıt vermesi önemlidir. Çünkü ameliyat sonrası astigmat değeri 0 dereceye inemeyebilir ya da tekrar düzensiz astigmat nedeniyle durum değişebilir. Bu durumda da zaren sorun astigmat değil farklı bir rahatsızlıktır. Tekrar gözlük kullanan hastalar vardır.

 

s g sira sende

Sorularınızı veya astigmat ile ilgili deneyimlerinizi paylaşmanızdan mutluluk duyarız. Başta gazeteler olmak üzere birçok kaynak ticari nedenlerle bu bilgileri paylaşmaktan kaçınmaktadır. Sağlıklı günler dileriz.

 

 

enable
comments loading
family_star