Arkeler Alemi

Bu sayfa büyük oranda yabancı dil (TR) ile hazırlanmış bilgi içermektedir.

This page contains mostly foreign language (TR) information.

Diese Seite enthält überwiegend fremdsprachige (TR) Informationen.

Arkeler Alemi - Arkea

Yapısal ve moleküler özellikleri nedeniyle diğer canlı türlerinin hayatta kalamayacağı sıradışı ve uç koşullarda yaşayabilen prokaryotik, tek hücreli canlılardır.

Arkelerin Özellikleri

Tek hücreli ve prokaryot canlılardır.
Plazmit içerirler ve halkasal DNA yapıları vardır.
Hücre duvarı vardır fakat hücre duvarı yapısı bakterilerden farklıdır. Bakterilerdeki gibi peptidoglikan değildir. (Peptidoglikan : Peptit içeren demek. Şeker bağlama ile ilgili bir tanım)
Hem bakterilere hem de ökaryotlara benzeyen özellikleri vardır.
Bilinen arkelerin saprofit ya da parazit olan türlerine rastlanmamıştır.
İncelenen örneklerin geneli kemosentez yapan canlılardır.
Adaptasyon kabiliyetleri yüksektir, extreme denilen uç koşullarda yaşayabilirler.
İtme işlevi sağlayan uzantıları ile hareket edebilirler.

Arkelerin Çeşitleri

Arkeler temel olarak 4 grupta incelenebilir.

Termofiller - Sıcak ortam seven grup
Halofiller - Tuzu seven grup
Psikrofiller - Soğuk ortam seven grup
Metanojenler - Metan üreten grup

archea

Termofiller

40 ila 122 ºC arasındaki ortmalar çoğalma ve gelişimleri için en ideal sıcaklığa sahiptir. Kaynama derecesinden daha yüksek sıcaklığa sahip derin denizlerdeki termal çukurlarda, yanardağ bacalarının etraflarında, kaplıca ve gayzerlerde yaşayabilen türleri mevcuttur.

Halofiller

Utah Salt Lake (Büyük Tuz Gölü) ve Lut Gölü (İsrail'deki Ölü Deniz) gibi aşırı tuzlu ortamlarda yaşarlar. Bazı türler deniz suyundan 10 kat daha fazla tuz içeren ortamlarda rahatlıkla yaşayabilir.

Psikrofiller

Kriyofil olarak da tanımlanan bu grup - 20 ila 20 ºC arasındaki düşük sıcaklıklarda yaşayıp çoğalabilen ekstremofilik organizmalardır. Derin denizlerde ve kutuplarda yaşarlar.

Metanojenler

Oksijensiz ortamlarda yaşayabilirler. Karbondioksiti hidrojenle bağlayarak metan gazı üretirler. Bataklıklarda, çöplerde, mağaralarda, gübrelerde ve otçul memelilerin sindirim sistemlerinde yaşarlar. Bio gaz ve yeşil enerji (çöp arıtma tesislerinden ve çiftliklerden elde edilen hava gazı) üretiminde rol oynadıkları gibi arıtma tesisleri ve su kaynaklarında yapılan temizlik işlemlerinin belirli aşamalarında büyük rol oynarlar.

IMG

Arkeler alemi nedir?

Yapısal ve moleküler özellikleri nedeniyle diğer canlı türlerinin hayatta kalamayacağı sıradışı ve uç koşullarda yaşayabilen prokaryotik, tek hücreli canlılardır.
Arkeler aleminin genel özellikleri nelerdir?
- Tek hücreli ve prokaryot canlılardır.
- Plazmit içerirler ve halkasal DNA yapıları vardır.
- Hücre duvarı vardır fakat hücre duvarı yapısı bakterilerden farklıdır. Bakterilerdeki gibi peptidoglikan değildir. (Peptidoglikan : Peptit içeren demek. Şeker bağlama ile ilgili bir tanım)
- Hem bakterilere hem de ökaryotlara benzeyen özellikleri vardır.
- Bilinen arkelerin saprofit ya da parazit olan türlerine rastlanmamıştır.
- İncelenen örneklerin geneli kemosentez yapan canlılardır.
- Adaptasyon kabiliyetleri yüksektir, extreme denilen uç koşullarda yaşayabilirler.
- İtme işlevi sağlayan uzantıları ile hareket edebilirler.
Arkeler hangi gruba girer?

Tek hücreli Prokaryot canlılardır.
Arkeler nasıl besin üretir?

Arkeler nasıl enerji üretir? Arkeler üretici mi? Arkeler ototrof beslenir mi? Arkelerin hepsi ototrof beslenir mi? Arkeler Heterotrof ile beslenir mi? Arke bakteriler nasıl beslenir?

Arkeler tam bir geri dönüşüm ustasıdırlar. Türlerine göre dışarıdan besin sağlayabilir, CO₂ ile organik maddeleri bağlayabilir, metan üreterek oksijensiz ortamda enerji üretebilir, güneş enerjisi ile hayatta kalabilirler. Kemotrof, ototrof ve heterotrof olanları vardır.

Öğrencilere ufak bir hatırlatma : bu konu son gelişmelerle güncellenen bilgiler içerir. Öğretmeninizi üzmeyin.
Arkeler nasıl hareket eder?

Siller sayesinde (dış yüzeylerindeki çıkıntılar)
Arkeler ne üretir?

Arkeler oksijen üretir mi?

CH₄ metan gazı üretirler.

Metanojen grubunun öne çıkan örnekleri : Methanobacterium, Methanococcus, Methanospirillum, Methanosarcina, Methanolobus, Methanopyrus
Arkeler ne tür beslenir?
Arkeler arasında türüne göre iki farklı beslenme rejimi görülmektedir:
- Litorof : amonyak, sülfür ve inorganik maddelerle enerji sağlayan grup.
- Fototrof : güneş ışığından aldıkları enerjiyi kullanan grup.
Arkeler neden bakterilere göre daha dayanıklı?

Bakteriler ve arkeler arasındaki farklar nelerdir?

Arke hücre yapısı; bakteriler gibi ester bağına değil, eter bağına sahiptir. Hücre zarları termodinamik yapıya sahip ve bakterilere nazaran daha tutarlıdır ve zarlarındaki eter bağı desteği sayesinde hidrokarbon ve gliserol işleyebilirler. Bu da onları dayanıklı hale getirir. Bu ilkel, basit ama etklili hücre yapısı nedeniyle evrenin varoluşundan bu yana hayatta kalabilmişlerdir.
Arkeler sporla ürer mi?

Arkeler Spor oluşturur mu? Arkeler eşeyli ürer mi?

HAYIR. Endospor oluşturmazlar. İkiye bölünerek veya tomurcuklanma ile ürerler.
Arkelerin çeşitleri nelerdir?
Arkeler kaça ayrılır? Arke Çeşitleri Nelerdir 9 sınıf?
- Halofiller - Tuzu seven grup
- Psikrofiller - Soğuk ortam seven grup
- Metanojenler - Metan üreten grup
- Termofiller - Sıcak ortam seven grup
- Termoasidofiller > Müfredatta yer almaz
- Sülfür İndirgeyenler > Müfredatta yer almaz bu nedenle sınavlarda karşınıza çıkmayabilir.
Arkelerin Ökaryotlara benzer özellikleri nelerdir?

Arkeler metabolizmaları ve yaşam süreçleri (RNA) açısından bakterilere değil de daha çok Ökaryot sınıfına benzemektedir.
Arkelerin hücre duvarı nedir?

Arkelerde ne bulunur?

Peptidoglikan içermeyen (sahte-peptidohlikan) bir hücre duvarına sahiptirler. Karbonhidratları glikojen olarak saklarlar. Bazı türlerinde ekstra olarak plazmid bulunur.
Arkelerin organelleri var mı?

HAYIR. Arkea hücrelerinde organel ve çekirdek bulunmaz.
Bakteri ve Arkelerin ortak özellikleri nelerdir?
- Tek hücrelidirler
- Birlikte çoğalma yetenekleri vardır.
- Eşeysiz üreme eğilimleri vardır.
- Ribozom bulundururlar.
Kaç tür arke var?

Günümüze kadar Arkeler rRNA (flogenetik soy takibi) yapılarına göre iki ana tür olarak gruplandırılmıştır. Bu türler Euryarchaeota ve Crenarchaeota olarak kayıt altındadır.

Fakat son gelişmeler ve araştırmalar neticesinde yakın zamanda bu bilgi değişecektir. Bu iki türün dışında olduğu keşfedilen Arkeler saptanmış ve inceleme aşamasındadır.
Parazit Arke var mı? Arkeler parazit beslenir mi?

Güncel bilgiler ışığında HAYIR. Keşfedilen türlerin geneli Saprofit ya da Parazit değildir.